In Europa’s eerste Maid Café gaat het niet om seks (met foto’s)

Wie verwacht een biertje te drinken in een alledaags café valt in het Maid Café in Brno van de ene verbazing in de andere. Achter een deurtje in gaat een fantasiewereld schuil. Zodra je de deur opentrekt klinkt een kinderlijk Japans liedje. ‘Welkom thuis, meester’, zegt de serveerster terwijl ze, verkleed als Frans dienstmeisje, een buiging maakt. Als de serveerster vervolgens vraagt of je entertainment zou willen, in de vorm van karaoke, een dansje of een bordspelletje, weet je genoeg. Dit is geen gewoon café.

Het eerste  maid café van Europa is geen donker hol waar studenten of eenzame mannen tot diep in de nacht bier drinken en harde muziek gedraaid wordt. Hier wordt vooral Japanse thee gedronken, waaraan eeuwenoude rituelen zijn verbonden. De rituelen worden uitgevoerd door de maids, die zijn verkleed als Franse dienstmeisjes en hun klanten behandelen als meesters en meesteressen. Aan de muur hangen posters van mangafiguren, naar de Japanse stripverhalen, handgemaakt voor het  café in Brno. Op de bar staan potten gevuld met kleurrijke snoepjes en overal hangen knuffels . Alles om een kinderlijke en onschuldige indruk te wekken. Aan het eind van de bar liggen twee stapels bordspelletjes. Voor een paar extra centen kun je de maids inhuren voor een spelletje, karaoke of een dansje op de dansmat. Zelfs is het mogelijk de maids met je aan tafel te laten zitten, bij afwezigheid van ander gezelschap. Hier vervullen de maids een rol die te vergelijken is met een escort, maar dan zonder de seksuele kant. Seks is uit den boze in het maid café.

Hoewel tussen de maids en klanten geen lichamelijk contact bestaat, is er het vooroordeel dat maid cafés erg seksueel getint zijn. Dit komt door de manga, vertelt  Risa Chan (19), fulltimer in het café. In deze Japanse stripverhalen is een grote rol weggelegd voor de maids; zij zijn in de verhalen vaak het lustobject door hun onschuldigheid. In de loop der tijd is een gemeenschap van mensen ontstaan die allen groot fan zijn van manga en haar visuele tegenhanger in tekenfilmvorm, de animé. De gemeenschap heet Otaku en bestaat uit jonge meisjes die op de maids willen lijken en mannen die een adoratie voor de maids hebben ontwikkeld, vergelijkbaar met een fetish. ‘In Japan gaat het er veel heftiger aan toe,’ legt Risa uit., ‘Daar is Otaku zelfs een scheldwoord geworden.’ Het gedrag van de Japanse maids voedt het vooroordeel dat de cafés een seksuele lading dragen. Zij kruipen in de rol van jong meisje, dat onschuldig rondhuppelt en giechelt en de meester met een hoog stemmetje aanspreekt.

Risa Chan kan zich in die rol wel herkennen, ‘als maid ben je niet jezelf.’ Die rol van maid gaat zo ver dat ze in het café een andere naam draagt dan daarbuiten. Buiten het café gaat Risa door het leven als Martina, Risa Chan is haar maidnaam. ‘Ik neem een rol aan, ik heb in het café een alter ego.’ In Martina zitten drie verschillende personen: de Martina zoals ze met haar vrienden is, de ‘formele’ Martina in de buitenwereld als ze haar boodschappen doet, en Risa Chan, de maid.  Als ze hier werkt is ze niet zichzelf, toch vindt ze het helemaal niet moeilijk de knop om te zetten. In haar vrije tijd komt ze ook veel in het café, en daarnaast is ze een groot fan van de Japanse cultuur en de mangastripboeken, net als de meeste meisjes. In haar outfit voelt ze zich volledig op haar gemak. ‘Thuis zou ik het niet per se aantrekken, maar als je je vriendje wilt verrassen, is het een goed idee om dit aan te trekken.’

Risa erkent dat haar outfit ‘sexy’ is en vertelt dat dat wel eens tot problemen heeft geleid. Het gebeurt een enkele keer dat een klant zich niet kan gedragen. ‘Als mensen dit allemaal niet gewend zijn, vinden ze het wel eens lastig de gepaste afstand te houden. Ze weten niet hoe ze zich hier horen te gedragen, en doen niet netjes. Maar over het algemeen gebeurt dat weinig.’ De negatieve ervaringen zijn slechts een paar keer voorgekomen, maar Risa ervaart ze wel als ‘erg vervelend’. ‘Als wij zo ‘schattig’ doen en onderdanig, denken mannen wel eens dat ze verder kunnen gaan, en meer van ons kunnen krijgen, seksueel gezien.’ Als dat gebeurt, vertelt Risa, worden de mannen het café uitgezet.

Er wordt streng op toegezien dat de klanten zich gedragen, een bezoek aan het café is aan wat regels verbonden. Die regels zijn opgesteld om de maids te beschermen. Dat idee is voor Risa’s ouders erg geruststellend. ‘Mijn ouders maakten zich wel een beetje zorgen toen ik vertelde dat ik hier wilde werken, maar ze weten dat ik een groot mangafan ben, dus ze vinden het nu wel oké.’ In het café geldt dat de klanten de maids niet mogen aanraken en ook niet om hun telefoonnummer mogen vragen. Om te voorkomen dat klanten de maids kunnen stalken, worden ook de diensten van de maids geheimgehouden. Contact tussen klant en maid buiten het café om is op deze wijze uitgesloten. Wat soms niet alleen voor de klant, maar ook voor de maid lastig is, vooral als het gaat om vaste klanten die langzaamaan vrienden worden. Maar ook als er vriendschappen ontstaan met vaste klanten blijven de regels gelden. ‘Regels zijn regels, geen contact buiten het café.’