Stedenband

De stedenband tussen Utrecht en Brno werd in 1993 gevormd, nadat Tsjechische vluchtelingen het Utrechtse gemeentebestuur hadden gevraagd het democratiseringsproces in het toenmalige Tsjechoslowakije te ondersteunen. Kort tevoren, eind 1989, hadden studentenbetogingen geleid tot de zogenoemde Fluwelen Revolutie die zonder bloedvergieten een einde maakte aan de communistische dictatuur. Onder leiding van de dissidente schrijver Vaclav Havel kon Tsjechoslowakije opnieuw aan de slag met de opbouw van een democratische samenleving.

Ruim twintig jaar daarvoor, in 1968, had de bevolking tijdens de zogenoemde Praagse Lente een poging ondernomen om “een socialisme met een menselijk gezicht” te realiseren. Die democratiseringsbeweging werd in augustus van dat jaar wreed gesmoord door een inval van de troepen van het Warschaupact onder leiding van de Sowjet-Unie. Een journalist van een ondergronds radiostation in Brno deed toen een vergeefse oproep aan het Westen om het democratiseringsproces te ondersteunen. In 1989 kreeg Tsjechoslowakije een nieuwe kans.

Een Tsjechische journalist stuurt een wanhoopsbericht vanuit Brno naar zijn collega’s in Wenen. Brno, 1968. (Beelden: Arte. Bewerking: Peter van der Ploeg)